تفاوت‌هاى تزریق ژل و تزریق چربی
بر همه روشن و آشکار است كه با روند طبیعی افزایش سن حجم چهره ما که یکی از عوامل جوان به نظر رسیدن می‌باشد کم شده و تحلیل می‌رود. ما از سن بیست سالگی به بعد هر ساله مقدار ۱٪ کلاژن و ۱٪ بافت چربی از دست می‌دهیم. در مناطقی از صورت که شروع به از دست دادن کلاژن و چربی می‌کنند تغییراتی ایجاد می‌شود که آن تغییرات ظاهر ما را خسته نشان می‌دهد و موجب می‌شود پوست كم‌كم دچار شل‌شدگى شود و در نتیجه چین و چروک و دیگر ضایعات پوستی بیشتر نمایان شوند. خوشبختانه، گزینه‌هاى فراوانی وجود دارد که با بازگرداندن مجدد حجم به صورت، باعث مى‌شود فرد جوان‌تر به نظر برسد.
امروزه تعداد افرادى که از انواع فیلر برای صاف کردن چين و چروک‌های صورت، برجسته سازى گونه‌ها و حجیم کردن لب استفاده می‌کنند هر روز در حال افزایش است. فیلرها به دو دسته اصلی تقسيم مى شوند: ژل و چربی.
شکل 1 انواع فیلر
سوال مهمی که برای بسیاری از مراجعه كنندگان وجود دارد این است که در مورد فیلرها، چربی بهتر است یا ژل؟ با دكتر مريم ملكى متخصص پوست و مو در ادامه این مطلب همراه باشید تا به انتخابی درست برای روش تزریق فیلر در اندام خود برسید.
با بالا رفتن سن، بافت چربی صورت کم می شود و افتادگی، شل‌شدگی و چروک بیشتر می‌نمايد. بنابراین تنها کشیدن پوست با جراحی باعث جوان‌تر شدن کلی صورت نمی‌شود و با جراحى حتى گاه ظاهرى بسیار مصنوعی و غیر طبیعی بدست خواهد آمد. همچنین هميشه سفت و کشیده‌تر نمودن پوست باعث جوان‌تر شدن آن نمی‌شود بلکه در بسيارى از افراد، برگرداندن حجم از دست رفته صورت باعث جوان‌تر شدن آن می‌شود. براى مثال كشيدن پوست با جراحى نمى‌تواند تاثيرى روى چانه تحليل رفته يا شقيقه فرو رفته و خالى يا چروک دور دهان داشته باشد. ولى پر كردن همين نواحى مثل گودى زير چشم، خط خنده و گونه‌ها با فيلرها علاوه بر فرم‌دهى باعث ليفت و بالاتر كشيدن افتادگى پوست صورت خواهد شد و ظاهرى زيبا و جوان‌تر براى فرد به وجود مى‌آورد كه اين نتيجه با جراحى ليفت صورت به تنهايی به دست نخواهد آمد. امروزه با توجه به استقبال عموم از روش‌هاى مختلف جوانسازی پوست صورت فیلر یا مواد پرکننده پوستی نیز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. تزریق فیلر مى‌تواند در پر کردن خطوط ظاهر شده از اخم و خطوط ريز و همچنین فرم‌دهى چهره استفاده شود.
شکل 2 نتیجه استفاده از فیلر و برگرداندن حجم از دست رفته
خطوط ریز لب و چین و چروک دور چشم و گوشه چشم (پنجه کلاغی) مثالی برای خطوط ریز می‌باشد. با گونه‌گذاری و قلوه‌ای کردن لب می‌توان چین و چروک‌ها و فرم صورت را تغییر داد که این کار معمولا با تزریق چربی یا تزریق ژل انجام می‌شود.
در حقیقت هر یک از این روش‌هاى ژل يا چربى دارای مزایا و معایب خاص خود می‌باشد به اين معنی که هر یک از آن‌ها با توجه به اهداف درمان بیمار ممکن است در شرایط خاص نسبت به روش دیگر از برتری برخوردار باشد. بنابراین تصمیم‌گیری درباره استفاده از روش تزریق ژل در مقابل روش تزریق چربی بر اساس شرایط خاص هر بیمار انجام می‌شود. برای مثال ممكن است براى فردى تزریق ژل گزینه مناسب باشد و برای دیگری تزريق چربى ترجيح داده شود تا نتیجه بهتری حاصل شود. میانگین ماندگاری تزریق ژل بسته به نوع مواد تزریق شده متغیر است. نکته اساسی مورد توجه در این زمینه آن است که هر دوی این روش‌ها در صورت انجام با تکنیک مناسب، توسط پزشكى با تخصص لازم و استفاده از ابزار و مواد مناسب کاملا موثر و مورد قبول می‌باشد اما به هر حال تفاوت‌هایی از نظر روند انجام و اثربخشی بین این دو روش وجود دارد.
تزریق چربی و تزریق ژل فقط در یک مورد به هم شباهت دارند آن هم استفاده از عمل تزریق برای پر کردن گودی‌های صورت مثل خط خنده یا برای حجیم کردن لب و گونه‌ها و زير چشم است ولی تفاوت‌های زیادی از نظر ماندگاری، اثرگذاری و عوارض دارند.
تزريق چربی، تزريق همان بافت زنده و فعال بدن خود فرد است كه بايد طى یک فرآيند يكى دو ساعته، چربى از بدن شخص كشيده شود و پس از آماده‌سازى به صورت يا نواحى ديگر تزريق شود، در صورتى كه ژل ماده‌ای صناعی و ساختگی شبیه یکی از اجزای تشكيل دهنده بافت در بدن مانند اسيد هيالورونیک است و در سرنگ‌هاى آماده براى تزريق از كارخانه سازنده بسته‌بندى مى‌شوند.
شکل 3 تزریق چربی
شکل 4 تزریق ژل
تفاوت ماندگاری تزریق چربی و تزریق ژل
ماندگارى بافت چربی تزریق شده به دلیل ماهیت زنده بودن طولانی است و در دست پزشک با تجربه ماندگاری برای سال‌های سال باقی خواهد بود اما ژل‌های با کیفیت كه حاوى هيالورونیک اسيد هستند کوتاه اثر بوده و معمولا بعد از یک سال جذب می‌شوند. ژل‌هاى ديگر نیز هستند كه دوام دو ساله و سه ساله و حتی چهار ساله (مانند ژل الانسه) دارند ولى مشكلى كه ممكن است داشته باشند اين است كه بر خلاف ژل‌هاى حاوى هيالورونيک اسيد، آنزيم حل كننده ندارند و در صورتی كه در دست پزشک کم تجربه استفاده شود و يا فرد از فرم آن رضايت نداشته باشد، نمى‌توان آن را از بين برد. ژل‌های دائم که به هیچ عنوان مورد تایید نمی‌باشند و به دلیل عوارض ماندگار، در این مبحث جایگاهی ندارند. معمولا چربی را از نواحی مقاوم به رژیم و ورزش برداشت می‌کنند مانند پهلوها، شکم، باسن و… به همين دليل این چربی پس از تزریق مانند ناحيه برداشت عمل مى كند و به آسانی با رژیم و یا ورزش از بين نخواهد رفت.
دكتر مريم ملكى همچنين در مورد ماندگاری چربی تزریق شده تاكيد مى‌کند كه ماندگارى بستگی به نحوه برداشت و نحوه تزریق آن دارد که اگر نکات کلیدی آن رعایت شوند از ماندگاری بسیار طولانی برخوردار خواهد بود.
شکل 5 ماندگاری تزریق چربی
احتمال جابهجایی تزریق چربی و تزریق ژل
احتمال جابه‌جايی بافت در تکنیک تزریق چربی تقریبا صفر است که علت اصلی آن پیوند بافت چربی در موضع و ثابت ماندن سلول‌های چربی در منطقه تزریق شده است. در حالی كه احتمال جابهجایی در تزریق ژل‌های تزریقی به دلیل ماهیت صناعی بودن و عجین و یکی نشدن با بافت‌های بدن زیادتر است و هر چه ژل اثر طولانی‌تر داشته باشد و با حجم بيشتر تزريق شود، این احتمال بیشتر دیده می‌شود. نتیجه جابهجایی ژل، بد فرمی و غیر قرینگی صورت است. البته موضوع جابهجایی و حرکت ژل در مورد انواع ژل‌های معتبر تقریبا منتفی است و بیشتر در انواع ژل‌های بی‌کیفیت مثل ژل پاژ رخ می‌دهد.
شکل 6 نتیجه جابهجایی ژل
نقش سلول‌هاى بنيادى در تزريق چربى
چربی فقط يک فيلر يا پرکننده (Filler) شیارها و گودی‌های صورت نیست بلکه با داشتن منبع مهمی از سلول‌های بنیادی، نقش بسیار مهمی در جوانسازی و افزایش رشته‌های کلاژن و الاستین پوست دارد. همین خاصیت موجب کاهش رنگدانه‌های پوست و شفافیت واضح پوست بعد از تزریق چربی است و این حالت را سالیان طولانی حفظ می‌کند و این در حالی است که ژل‌ها صرفا نقش پرکننده داشته و خاصیت جوانسازی بنیانی ندارند. البته ژل‌هاى نوع الانسه كه از ماده پلى كپرولاكتون تشكيل شدهاند محرک قوى كلاژن‌سازى هستند و مى‌توانند علاوه بر حجم‌دهى، اثرات ليفت و جوانسازى در پوست داشته باشند.
احتمال گلوله شدن تزریق چربی و تزریق ژل
احتمال گلوله شدن در چربی تزریقی بسیار کم است و بیشتر ناشی از نحوه تزریق، استفاده از کانولا با سایز بزرگ و نامناسبيا تزريق با فشار زياد است و نه به خاطر خود بافت چربی. در صورتى كه به هر دليلى این عارضه ايجاد شود راه حل درمانی بسیار ساده است و با انجام چند ماساژ عمقی برطرف می‌شود ولی احتمال گلوله شدن (دانه تسبیحی شدن) ژل‌های تزریقی به خصوص در لب گزارش شده است و معمولا چاره‌ای جز تخلیه ژل ندارد. باید گفت که این مورد در انواع ژل‌های معتبر مانند ژويدرم، بلترو، استايلج و تئوسيال به ندرت رخ می‌دهد و بیشتر با ژل‌های کم کیفیت یا تزریق توسط افراد غیر حرفه‌ای رخ می‌دهد.
تفاوت نتيجه جوانسازی روش تزريق چربى و تزريق ژل
چربی نه تنها یک پرکننده و حجم‌دهنده طبیعی است بلکه به دلیل كلاژن‌سازى ناشی از وجود سلول‌هاى بنيادى در آن و همچنین به دليل فراوانى، در دسترس بودن و امکان تزریق در تمامی مناطق صورت نتیجه بسیار یکدست‌تر و زیباتری ایجاد می کند. در روش تزريق چربى هدف اصلی پر کردن گودی‌های ناشی از روند سن و جوانسازی صورت بر اساس ساختار طبیعی خود فرد است. دكتر مريم ملكى متخصص پوست و مو اشاره مى‌كند كه متاسفانه در كشور ما در روش تزریق ژل چون مناطق تزریقى اكثرا محدود به گونه‌ها، لب‌ها يا خطوط خنده بوده و توجهى به شقيقه‌ها و زير چشم‌ها نمى‌شود و با اين برجستگی كه به گونه‌ها داده مى‌شود ممكن است گودى زير چشم‌ها و خالى بودن شقيقه و زير گونه‌ها بيشتر به نظر برسد و در كل نتیجه کار چندان طبیعی به نظر نيايد که بعد از مدتی فرد از این که گونه برجسته و بی‌تناسب با سایر اعضای صورت دارد، ناراضی خواهد بود.
البته ژل‌هاى مخصوص براى تزريق در زير چشم‌ها هم به بازار آمده ولى متاسفانه به جز چند مورد که معتبر هستند بقيه احتمال عوارض‌شان در اين ناحيه حساس زياد است و بايد در ناحيه زير چشم بسيار با احتیاط تزریق شوند.
میزان تجربه اندوزی در هر دو روش تزریق چربی و تزریق ژل
دكتر مريم ملكى در مورد میزان تجربه اندوزی در هر دو روش تزریق چربی و تزریق ژل توضيح مى‌دهد؛ برای تزریق ژل گذراندن یک دوره آموزشی کوتاه چند ساعته و انجام 2 الی 3 مورد تجربی کفایت می‌کند، كما اين كه خيلى از افراد غير پزشکاين كار را نیز انجام مى‌دهند ولى حتى همين تزريق ژل را هم دست كم نگيريد و سعى كنيد زير دست غير پزشک قرار نگيريد چرا كه در دست افراد غير پزشک مى‌تواند بسيار پر عارضه باشد از ناهموارى، غير قرينگى، عفونت و جابه‌جايی گرفته تا نكروز پوست و حتى كورى.
شکل 7 عوارض تزریق توسط افراد بی‌تجربه
ساليانه كنگره‌هاى مختلفى در كشورهاى اروپايی و امريكا برگزار مى‌شود كه طى چندين روز متدهاى جديد و به روز تزريق انواع جديد ژل‌ها براى متخصصين پوست و زيبایی آموزش داده مى‌شود. دكتر مريم ملكى تاكيد مى‌كند براى جلوگيرى از عوارض و رسيدن به نتايج خوب پزشكانى را انتخاب كنيد كه با جديدترين روش‌هاى تزريق ژل يا چربى آشنا هستند. ولی در مورد تزریق چربی که یک فرآیند جراحی محسوب می‌شود لزوم آشنایی جراح به تکنیک‌های لیپوساکشن چربی و تزریق چربی ضروری است و تكرار و تجربه زيادى لازم است تا به نتايج خوب و بدون عارضه برسد. در ضمن بایستی جراح آشنایی کامل نسبت به آناتومی، زیبایی شناسی صورت و هر منطقه‌ای که قرار است در آن چربی تزریق شود داشته باشد. مجموعه این یادگیری‌ها صرف وقت بیشتر و در عین حال تجربه کاری بسیار بیشتری را نسبت به روش تزریق ژل می‌طلبد.
تفاوت در هزینه‌های تزریق ژل و تزرق چربی
دكتر مريم ملكى متخصص پوست و مو از سال ١٣٧٧ به صورت تخصصى در زمينه تزريق چربى و تزريق ژل كار كرده و تجربه دارد. او در مورد تزريق چربى مى گويد؛ در مورد چربی محدودیت حجم نداریم، چربی از خود فرد گرفته می‌شود بنابراین هر حجمی که بخواهیم می‌توانیم برداشت کنیم (گاه تاحدود يک ليتر به منظور تزريق در باسن). از آن جایی که تزریق چربی یک عمل وسيع‌تر و وقت‌گير می‌باشد، طبیعتا انجام آن باید نسبت به تزریق ژل پر هزینه‌تر باشد ولی در کشور ما به دلیل ارزان بودن دستمزد پزشک و مشکلات ارزی قیمت ژل‌های اروپایی و معتبر بسیار گران می‌باشد به همین علت تزریق ژل هم گران‌تر است و هم با توجه به ماندگاری محدود نیاز است که هر سال تکرار شود. با این‌حال، نتایج تزریق چربی برای مدت بسيار طولانی‌تری باقی می‌ماند.
شکل 8 انواع ژل‌های معتبر
انجام کدام روش سریع‌تر و راحت‌تر است؟
به گفته اين متخصص پوست تزریق ژل براى هر دو هم بيمار و هم پزشک راحت‌تر و سريع‌تر است، نیاز به ساكشن چربى ندارد و در یک مرحله فقط باید در محل مورد نظر تزریق کرد، در لایه‌های سطحی قابل تزریق است لذا بيشتر به چشم می‌آید، تجربه زيادى مورد نیاز نیست و نتیجه نهایی آن آنى و سریع است. عوارض تزریق چربی به مهارت و تکنیک پزشک بستگی زیادی دارد و تا دو هفته تورم زیادی دارد و برای نتیجه نهایی مدت زمان بیشتری بیمار باید منتظر بماند تا نتيجه را ببيند، به اصطلاح دوره نقاهت طولانى‌ترى نسبت به ژل دارد.
مدت زمان بهبودی پس از انجام عمل تزریق ژل کم یا صفر خواهد بود چرا که این مواد به سادگی به زیر پوست تزریق شده و اثرات آن‌ها بلافاصله ظاهر می‌شود. البته ممکن است در برخی موارد این عمل ایجاد کبودی کند.
در عمل تزریق چربی، چون معمولا بين ٣٠ تا ٧٠ درصد از چربى جذب می‌شود، معمولا حجم زيادترى تزريق مى‌شود و اين خود به تورم مى‌افزايد و فرد مدت زمانى برای بهبودی نیاز دارد. با این‌حال بیمار پس از یک یا دو هفته می‌تواند به فعالیت‌های طبیعی خود بازگردد.
عوارض تزریق ژل و تزریق چربی
هر دو روش تزریق ژل یا چربی در صورت انجام توسط فرد ماهر و متخصص و رعایت اصول تکنیکی و موارد مصرفی مناسب با حداقل بروز عوارض همراه هست. اما در صورت عدم رعایت اصول ذكر شده و انجام تکنیک توسط افراد ناآشنا و غیر حرفه‌اى و به ویژه در صورت استفاده از مواد غیر معتبر و نامرغوب با عوارض ناخوشایندی مانند واکنش‌های حساسیتی شدید، تورم و قرمزی پایدار در ناحیه تزریق و گاهی زخم و آسیب شدید پوستی همراه هست.
نکته اساسی در مورد تزریق چربی این است که با توجه به این که منشا ماده پرکننده یا همان چربی از بدن خود فرد هست احتمال بروز حساسیت وجود ندارد مگر آن که اصول علمی و تکنیکی مناسب در برداشت، آماده سازی و تزریق چربی رعايت نگردد.
در مورد تزریق ژل علاوه بر اهمیت رعایت اصول طبی در تزریق، نوع ماده و برند معتبر مورد استفاده نیز حائز اهمیت است. در مواردی تزریق ژل با برندهای نامعتبر و تقلبی باعث بروز شدیدترین واکنش‌های حساسیتی، عفونت و جابه‌جايی شده است.
در مردان تزریق ژل بهتر است یا چربی
به گفته دكتر ملكى بسیاری از مردانی كه دچار لاغرى شديد صورت هستند و چربى كافى براى استخراج ندارند در اين گروه تزريق ژل گزينه مناسب است. همچنين نظر ايشان در مورد خانم‌هاى جوان ٢٠ تا ٣٠ ساله كه فقط می‌خواهند گونه برجسته‌ترى داشته باشند و نواحى ديگر صورتشان هنوز جوان است، تزريق ژل ارجحيت دارد، چون كه ژل طى یک تا دو سال جذب می‌شود، در حالی كه تزريق چربى در گونه تقريبا براى هميشه باقی می‌ماند و طى سال‌هاى بعد با افزايش سن گونه تزريق شده همچنان برجسته باقی می‌ماند ولی نواحى مجاور مثل زيرگونه، زير چشم و شقیقه‌ها لاغرتر و فرو رفته مى‌شوند و ظاهر فرد غير طبيعى (سنجابى شکل) به خود مى‌گيرد. دكتر ملكى، در مورد لب نيز استفاده از ژل‌هایی با برند معتبر مانند ژويدرم را بيشتر توصيه می‌كند و تزريق چربى را فقط براى افرادى كه به طور همزمان كل صورت را تزريق چربى مى‌كنند انجام مى‌دهد. اصولا به عقيده دكتر ملكى تزريق چربى زمانى لازم و ضرورى است كه كل صورت نياز به تزريق داشته باشد كه اين حالت يا در افرادى است كه دچار لاغری زیاد و كاهش وزن هستند يا در سنين بالاتر مثلا ۳۵ به بالا هستند که دچار آتروفى چربى (تحليل رفتن چربى) شدهاند.
شکل 9 زمان استفاده از تزریق چربی
تزريق ژل يا چربى در نواحى غير از صورت
تزریق چربی به جز در صورت در تمام نقاط بدن از جمله پشت دست، ساق پا، باسن، سینه، ران و اندام تناسلی نيز كاربرد دارد. تزريق كردن ژل در سينه و باسن توصيه نمی‌شود. معمولا براى حجم‌دهى به اين قسمت‌ها در بدن ميزان حجم زيادى از ژل نياز است كه علاوه بر قيمت بالا، احتمال جابه‌جايی آن نيز زياد است. به همين علت در نواحى ذكر شده از بدن تزريق چربى ارجحيت دارد.
تزریق چربی در نواحى مختلف از بدن مثل باسن يا ساق پا نياز به برداشت حجم نسبتا زیادی از چربی از یک ناحيه مثل شکم و انتقال آن به نواحى ديگر چون باسن، بغل باسن و ساق پا در اصل یک عمل دو منظوره برای فرم دهی و زیباسازی بدن و اندام‌ها است. به این عمل پیکرتراشی و Body sculpting و Body Contouring گفته می‌شود. مثلا از پهلوها كه چربى كشيده مى‌شود خود باعث مى‌شود فرم زيبايى به پهلوها داده شود و از طرفى تزريق اين چربى به باسن جلوه انحنا در پهلو و برجستگى در باسن را شدت می‌دهد. با این روش هم چربی‌های اضافی شکم و پهلوها از بين مى‌رود و هم با برجسته سازی باسن فیگورسازی خیلی بهتری انجام خواهد شد. تزریق ژل در هیچ یک از موارد فوق جایگاهى نداشته و همان طور که در گزینه‌های قبل تأکید شد فقط به شکل محدود در قسمت‌هایی از صورت آن هم با مدت ماندگاری محدود کاربرد دارد.
شکل 10 پیکرتراشی
مسلما زمانی که افراد به دنبال روش‌های درمانی زیبایی می‌گردند مهم‌ترین عامل نتيجه و مؤثر بودن آن روش می‌باشد. به گفته دكتر ملكى در هر دو روش چه تزريق ژل و چه تزريق چربى اگر تزريق توسط پزشک متخصص و مجرب انجام شود نتایج قابل توجه خواهد بود. تزریق چربی می‌تواند بر روی کل صورت اثر گذاشته و ماندگاری طولانى چندين ساله خواهد داشت. در عوض تزريق ژل عملی دقيق‌تر و سرپايی است با نتايج سريع و آنى كه طرفداران خاص خود را دارد، مخصوصا براى آقايان و افرادى كه شاغل هستند و فرصت گذراندن دوره نقاهت ندارند.
شکل 11 تفاوت تزریق چربی با ژل
در اين مقاله منظور از ژل فقط ژل‌هاى استاندارد است و ژل‌هاى دائمى كه تزريق آن‌ها ممنوع مى‌باشد و عوارض بسيار دارد به هيچ عنوان توصيه نمی‌شود.
در پایان دکتر مریم ملکی اضافه می‌کند در دهه اخیر صنعت ژل پیشرفت‌های زیادی داشته و ژل‌هایی به عرصه پزشکی وارد شده است (مانند ژل الانسه) که علاوه بر حجم‌دهی مانند چربی اثرات کلاژن‌سازی و لیفت و کشیده شدن یوست را به همراه دارد و از ماندگاری‌های مختلف از 1 سال تا ۴ سال دارد و به دلیل راحت بودن و نداشتن دوره نقاهت از محبوبیت بسیار ویژه‌ای نزد بیماران و پزشکان متخصص پوست برخوردار بوده است.
نویسنده : دکتر مریم ملکی - متخصص پوست ، مو و زیبایی در اصفهان
تاریخ انتشار : 1389-04-06تاریخ بروز رسانی : 1399-08-02
تعداد بازدید از این مطلب : 18702
اشتراک این مطلب :
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان چهارباغ بالا ، جنب مجتمع پارک ، طبقه فوقانی بانک سپه
تلفن : 36662224 - 031
پاپول پیزوژنیک پاشنه پا
نیاسینامید niacinamide چیست؟
مراقبت های روزانه یا روتین پوستی چیست؟
مقایسه پروفایلو با دیگر پرکننده‌های پوستی
مزایا و معایب روش های زاویه سازی صورت
